Miras hukuku, kişilerin vefat etmesinin ardından geride kalan mal varlıklarının kimlere, nasıl ve ne oranda geçeceğini düzenleyen hukuk dalıdır. Bu süreçte mirasçıların haklarını bilmesi ve olası uyuşmazlıklarda yasal yolları kullanarak hareket etmesi büyük önem taşır. Sarıca Hukuk Bürosu olarak bu yazımızda, miras paylaşımının nasıl yapıldığını, yasal mirasçılık sistemini ve itiraz haklarını detaylı biçimde ele alıyoruz.

---

Miras Hukuku Nedir?

Miras Hukuku, Türk Medeni Kanunu’nun 4. kitabında düzenlenmiştir. Bir kişinin ölümüyle birlikte miras hukuku devreye girer ve murisin (miras bırakan kişinin) malvarlığı yasal veya atanmış mirasçılara geçer. Bu malvarlığına “tereke” denir ve hem aktif (taşınmaz, para, menkul değerler) hem de pasif (borçlar) unsurları içerir.

---

Kimler Yasal Mirasçıdır?

Türk hukuk sisteminde yasal mirasçılar 3 temel gruba ayrılır:

1. Altsoy (birinci zümre): Çocuklar, torunlar ve onların çocukları

2. Üstsoy (ikinci zümre): Anne, baba, kardeşler

3. Büyükbaba ve büyükanne (üçüncü zümre)

Evli ise, sağ kalan eş de mirasçıdır ve diğer zümrelerle birlikte pay alır. Eşin payı, zümreye göre %25 ila %75 arasında değişir. Evlatlıklar ve onların altsoyları da yasal mirasçı kabul edilir.

---

Vasiyetname ile Miras Bırakmak

Miras bırakan kişi, ölümünden sonra geçerli olmak üzere vasiyetname hazırlayabilir. Bu durumda yasal mirasçıların dışında bir kişiye veya kuruma da miras bırakılabilir. Ancak, zorunlu mirasçılar (örneğin çocuklar) için ayrılması gereken “saklı pay” oranları vardır. Vasiyetname, resmi, el yazılı veya sözlü şekilde düzenlenebilir.

---

Saklı Pay ve Tenkis Davası

Bazı mirasçılar için saklı pay oranı vardır. Bu oranlar:

• Altsoy için: Yasal miras payının yarısı

• Anne-baba için: Yasal payın dörtte biri

• Sağ kalan eş için: Yasal payın dörtte biri

Vasiyetname ya da bağış yoluyla saklı paylar ihlal edildiyse, hak sahibi mirasçılar tenkis davası açarak haklarını geri alabilirler. Bu dava, miras bırakanın ölümünden itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.

---

Mirasın Reddi ve Süresi

Miras bırakan kişinin borçları varsa ve malvarlığı borçtan fazlaysa, mirasçılar mirası reddedebilir. Red süresi, ölümün ve mirasçı olunduğunun öğrenilmesinden itibaren 3 aydır. Mirasın reddi için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvuru yapılır.

Red yapılmaz ve süre dolarsa, miras otomatik olarak kabul edilmiş sayılır. Bu durumda borçlardan da mirasçılar sorumlu olur.

---

Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras paylaşımı, mirasçılar arasında uzlaşma ile yapılabileceği gibi, anlaşmazlık halinde ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davasıyla da yapılabilir. Taşınmazlar, tapuda paylaşılmadan önce paylaşım anlaşmasıyla paylaştırılır.

Paylaşım sırasında dikkat edilmesi gereken unsurlar:

• Tapu ve kadastro kayıtlarının güncel olması

• Mal varlıklarının tam dökümünün yapılması

• Borçların paylaşım öncesi değerlendirilmesi

---

Sık Karşılaşılan Uyuşmazlıklar

• Vasiyetnamenin geçersiz sayılması

• Saklı payın ihlali

• Mirasçıların birbirinden mal saklaması

• Ortak mülkiyet üzerindeki anlaşmazlıklar

• Tapu iptali ve tescil davaları

Bu tür durumlarda hukuki destek almak sürecin adil ve hızlı ilerlemesi açısından önemlidir.

 

Miras paylaşımı, sadece maddi değil, duygusal yönü de güçlü bir süreçtir. Hatalı adımlar hem hukuki hem de ailevi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle miras sürecinin bilinçli bir şekilde yürütülmesi ve uzman desteğiyle ilerlenmesi gerekir.

 

Sarıca Hukuk Bürosu olarak, miras planlamasından davaların takibine kadar tüm süreçlerde yanınızda yer alıyor, hak kaybı yaşamamanız için profesyonel çözümler sunuyoruz.

Miras paylaşımıyla ilgili tüm sorularınız için bizimle iletişime geçebilir, hukuki danışmanlık hizmetimizden faydalanabilirsiniz.